Σπερμοδιάγραμμα
Τι ορίζεται ως σπερμοδιάγραμμα;
Το σπερμοδιάγραμμα είναι η εξέταση εκλογής για την εκτίμηση της γονιμότητας του άνδρα. Συνήθως πραγματοποιείται στα πλαίσια διερεύνησης της ανδρικής υπογονιμότητας. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική διαγνωστική εξέταση, η οποία δίνει πολλές πληροφορίες σχετικά με το σπέρμα και βοηθά στον εντοπισμό προβλημάτων.
Σε ποιες περιπτώσεις προτείνεται το σπερμοδιάγραμμα;
Η εξέταση του σπερμοδιαγράμματος προτείνεται σε περιπτώσεις ζευγαριών που προσπαθούν για την επίτευξη εγκυμοσύνης χωρίς αποτέλεσμα. Βάσει στατιστικών σε ένα ποσοστό 30% των υπογόνιμων ζευγαριών τροχοπέδη στην επίτευξη εγκυμοσύνης προκαλεί ο ανδρικός παράγοντας.
Η ποιότητα του σπέρματος αλλοιώνεται, εξαιτίας κάποιων συγκεκριμένων παραγόντων, καθιστώντας τους άνδρες υπογόνιμους. Οι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί ότι επηρεάζουν το σπέρμα είναι οι παρακάτω:
- Κάπνισμα
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Τραυματισμός όρχεων
- Ορμονικές διαταραχές
- Χημειοθεραπείες
- Επαγγελματική έκθεση σε χημικές ουσίες
- Παχυσαρκία κ.ά.
Τέλος, η εξέταση του σπερμοδιαγράμματος μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά το τέλος θεραπειών που ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία των όρχεων ή κατά τη διαδικασία κρυοσυντήρησης σπέρματος.
Πώς πραγματοποιείται η εξέταση του σπερμοδιαγράμματος;
Η συλλογή του σπέρματος πραγματοποιείται με αυνανισμό την ημέρα που έχει κανονιστεί η εξέταση του σπερμοδιαγράμματος. Συστήνεται να πραγματοποιηθεί κοντά στο εργαστήριο που θα πραγματοποιηθεί η εξέταση του δείγματος, αποφεύγοντας αλλοιώσεις που ενδέχεται να προκληθούν από εναλλαγές θερμοκρασίας. Σε περιπτώσεις που η συλλογή πραγματοποιηθεί στην οικία του ασθενούς, η μεταφορά του στο εργαστήριο θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσα στα επόμενα 15 με 20 λεπτά. Επίσης, ο ασθενής θα πρέπει να καταγράψει την ακριβή ώρα συλλογής του δείγματος και να την αναφέρει στο εργαστήριο κατά την παράδοσή του.
Το σπέρμα συλλέγεται σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο και ο ασθενής θα πρέπει να συλλέξει ολόκληρο το δείγμα. Εάν και εφόσον χαθεί ποσότητα του υλικού, θα πρέπει να αναφερθεί στο εργαστήριο. Στη συνέχεια, το δείγμα σπέρματος υφίσταται ειδική επεξεργασία και εξετάζεται λεπτομερώς. Τα αποτελέσματα του σπερμοδιαγράμματος βγαίνουν άμεσα και ο ασθενής μπορεί να τα παραλάβει την ίδια ημέρα.
Προετοιμασία ασθενούς πριν το σπερμοδιάγραμμα
Ο ασθενής πριν την εξέταση του σπερμοδιαγράμματος δε χρειάζεται να πραγματοποιήσει κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Το μόνο που πρέπει να κάνει είναι να απέχει από 2-3 ημέρες από κάθε σεξουαλική δραστηριότητα. Επίσης, σε περιπτώσεις που λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να το αναφέρει, διότι εάν επηρεάζει το σπέρμα, θα χρειαστεί να τη διακόψει πριν την εξέταση. Επίσης θα πρέπει το τελευταίο τρίμηνο να μην έχει κάνει πυρετό πάνω από 38°C και να μην έχει νοσήσει με COVID-19.
Τι πληροφορίες λαμβάνουμε από ένα σπερμοδιάγραμμα;
Το σπερμοδιάγραμμα δίνει σημαντικές ποσοτικές, αλλά και ποιοτικές πληροφορίες για το σπέρμα. Ειδικότερα, οι πληροφορίες που λαμβάνονται σχετικά με την ποιότητα του σπέρματος είναι οι κάτωθι:
- Συνολικός αριθμός σπερματοζωαρίων στο δείγμα
- Συγκέντρωση σπερματοζωαρίων ανά mL σπέρματος
- Κινητικότητα σπερματοζωαρίων
- Ταχύτητα σπερματοζωαρίων
- Μορφολογία (σχήμα-μέγεθος)
- Οξύτητα
- Ύπαρξη τυχόν συγκολλήσεων
- Ύπαρξη ερυθρών, λευκών αιμοσφαιρίων ή μικροοργανισμών στο σπέρμα
Εκτίμηση σπερμοδιαγράμματος
Εκτός από το pH του σπέρματος και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων, το σπερμοδιάγραμμα δίνει πληροφορίες σχετικά με την κινητικότητά τους, αλλά και τη συγκέντρωσή τους. Ως προς τη συγκέντρωση του σπέρματος, οι παθολογικές καταστάσεις που ενδέχεται να παρατηρηθούν είναι οι κάτωθι:
- Ασπερμία: πλήρης απουσία εκσπερμάτισης.
- Αζωοσπερμία: απουσία σπερματοζωαρίων κατά την εκσπερμάτιση.
- Ολιγοσπερμία: χαμηλή συγκέντρωση σπερματοζωαρίων στο δείγμα.
Οι παραπάνω καταστάσεις δεν είναι απαραίτητο ότι καθιστούν τον άνδρα υπογόνιμο. Μεγάλη σημασία, εκτός από τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων, έχει και η κινητικότητα του σπέρματος. Επομένως, εάν οι τιμές του σπερμοδιαγράμματος δεν φαίνεται να είναι φυσιολογικές, αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι ο άνδρας δεν μπορεί να τεκνοποιήσει. Η σύγχρονη ανδρολογία διαθέτει στη φαρέτρα της σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των προβλημάτων που συμβάλλουν στην ανδρική υπογονιμότητα.
Είναι αρκετή η λήψη ενός δείγματος;
H λήψη μόνο ενός δείγματος δεν είναι αρκετή, αφού η ποιότητα του σπέρματος επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως ένα κρυολόγημα. Για να θεωρηθούν αξιόπιστα τα αποτελέσματα, η ανάλυση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί δύο φορές, με διαφορά περίπου 3 μηνών αποκλείοντας τυχόν παράγοντες που ίσως επηρεάσουν το αποτέλεσμα.
Εάν σας απασχολούν ζητήματα υπογονιμότητας, απευθυνθείτε στον έμπειρο Ουρολόγο-Ανδρολόγο Δημήτριο Ρομπόλη. Ο ιατρός αντιμετωπίζει εξατομικευμένα το κάθε περιστατικό και σχεδιάζει το θεραπευτικό πλάνο σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας για να μάθετε περισσότερα για την εξέταση του σπερμοδιαγράμματος.