Τι είναι η βιοψία προστάτη;
Ως βιοψία προστάτη ορίζεται η επεμβατική εξέταση που αποσκοπεί στην λήψη μικρών δειγμάτων ιστού από τον προστάτη αδένα. Η συγκεκριμένη εξέταση κρίνεται απαραίτητο να πραγματοποιηθεί όταν κατά τον προληπτικό έλεγχο παρουσιαστεί η υποψία καρκίνου του προστάτη. Τα δείγματα τα οποία θα ληφθούν κατά την εξέταση θα σταλούν σε ειδικό εργαστήριο για μικροσκοπική εξέταση, όπου το αποτέλεσμα της θα προσδιορίσει και την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας.
Μέχρι και σήμερα είναι σημαντικό να σημειωθεί πως δεν υπάρχει καμία άλλη εξέταση εκτός από τη βιοψία που να θέτει με αξιοπιστία τη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη.
Σε ποιες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητη;
Ο ιατρός που θα καθορίσει την βιοψία του προστάτη απαραίτητη, είναι ο ουρολόγος. Η βιοψία πραγματοποιείται όταν η πιθανότητα εύρεσης καρκίνου του προστάτη είναι αυξημένη. Αυτό μπορεί να συμβεί στις εξής περιπτώσεις:
- Αν κατά τη διάρκεια της δακτυλικής εξέτασης βρεθεί ύποπτο εύρημα (σκληρία, ασυμμετρία), ανεξάρτητα από την τιμή του PSA
- Αυξημένη τιμή PSA
- Αν βρεθεί ύποπτο εύρημα στην πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία
Πως διενεργείται;
Η εξέταση αποτελεί μια ανώδυνη μέθοδο καθώς πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και μέθη. Αφού ο ασθενής ξαπλώσει στο χειρουργικό κρεβάτι και του χορηγηθεί ενδοφλεβικά ορός, καθαρίζεται με αντισηπτικό διάλυμα η περιοχή των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού.
Ο εντοπισμός του προστάτη γίνεται με τη βοήθεια μιας ειδικής κεφαλής υπερήχων που εισάγεται στον ορθό. Με την βοήθεια των υπερήχων μπορούν να εντοπιστούν ύποπτες περιοχές στον προστάτη. Στη συνέχεια εκτελείται μία χαρτογραφημένη λήψη ιστοτεμαχίων από τον προστατικό αδένα, με τη χρήση μίας λεπτής βελόνης, προσαρμοσμένης σε ειδικό αυτόματο πιστόλι βιοψίας. Αν η εξέταση γίνεται πρώτη φορά τότε λαμβάνονται 10-12 συστηματικές βιοψίες από την περιφερική ζώνη του αδένα. Αν όμως αφορά επαναληπτική βιοψία, τότε είναι αναγκαίο να ληφθούν παραπάνω ιστοτεμάχια.
Στο τέλος της εξέτασης εισάγεται στον ορθό μια γάζα εμποτισμένη με τοπικό αναισθητικό και αντισηπτικά. Τα ιστοτεμάχια που έχουν ληφθεί από τις διάφορες περιοχές του προστάτη, τοποθετούνται ξεχωριστά σε διαφορετικά φιαλίδια με έναν διάλυμα φορμόλης. Έπειτα στέλνονται παθολογοανατόμο για να πραγματοποιήσει την γνωμάτευση η οποία δείχνει συνήθως κάποια από τις παρακάτω καταστάσεις:
- Αρνητική, χωρίς δηλαδή καμία ένδειξη καρκίνου. Γεγονός όμως που δεν αποκλείει πλήρως την ύπαρξη καρκίνου, αφού ένα ποσοστό ανδρών με αρνητική βιοψία, σε μελλοντική αποδεικνύεται τελικά πως έχουν καρκίνο στον προστάτη.
- Παρουσία της λεγόμενης ενδοεπιθηλιακής προστατικής νεοπλασίας (ΡΙΝ) ή άλλων προκαρκινικών βλαβών.
- Θετική, οριστική δηλαδή παρουσία καρκίνου του προστάτη.
Η πιο σύγχρονη μέθοδος βιοψίας προστάτη, που ακολουθεί τη διενέργεια πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας είναι η fusion διαπερινεϊκή βιοψία του προστάτη, η οποία διενεργείται υπό γενική αναισθησία. Σε αυτήν ο ασθενής τοποθετείται σε γυναικολογική θέση και με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού γίνεται σχεδιασμός και χαρτογράφηση του προστάτη και της πιθανής εστίας της κακοήθειας με βάση την εικόνα της μαγνητικής και σε πραγματικό χρόνο την λήψη εικόνας με διορθικό υπερηχογράφημα. Κατόπινη σύντηξης των δύο εικόνων σχεδιάζονται οι λήψεις των βιοψιών που αφορούν τόσο την ύποπτη περιοχή όσο και τυχαίες θέσεις στον προστατικό ιστό. Με τη χρήση ειδικού template λαμβάνονται ιστοτεμάχια μέσω του περινέου και όχι του ορθού, μειώνοντας σημαντικά τις φλεγμονώδεις επιπλοκές, με ακρίβεια χιλιοστού από τα σημεία που έχουμε επιλέξει με βάση την πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία.
Ποιες είναι μερικές πιθανές επιπλοκές μετά από βιοψία προστάτη;
Οι επιπλοκές μετά από τη βιοψία προστάτη δεν είναι ένα συχνό φαινόμενο, καθώς η πλειοψηφία των εξεταζόμενων δεν παρουσιάζει κάποια σοβαρή επιπλοκή ή διαταραχή. Ορισμένες πιθανές επιπλοκές ωστόσο είναι οι εξής:
- Αιμοσπερμία (37.4%)
- Αιματουρία (14.5%)
- Αιμορραγία από τον ορθό (2.2%)
- Προστατίτιδα (1%)
- Πυρετός (0.8%)
- Επιδιδυμίτιδα (0.7%)
- Επίσχεση (0.2%)
Τι πρέπει να γνωρίζετε πριν τη βιοψία;
Πριν τη βιοψία πρέπει να ενημερώσετε τον ιατρό σας για τυχόν προβλήματα αιμορραγίας στο παρελθόν, για αλλεργίες σε οποιοδήποτε φάρμακο και για τη λήψη φαρμάκων για οποιαδήποτε αιτία.
Εάν παίρνετε αντιπηκτικά φάρμακα θα πρέπει να τα διακόψετε για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα το οποίο θα το ορίσει ο ιατρός.
Καθώς η βιοψία γίνεται μέσω του εντέρου θα πρέπει:
- Το ορθό να έχει κενωθεί, διαφορετικά γίνεται χαμηλός υποκλυσμός.
- Το προηγούμενο βράδυ επίσης θα πρέπει να αποφύγετε φαγητό (εκτός από ένα γιαούρτι ή μια σούπα).
Στην διαπερινεϊκή βιοψία του προστάτη τα αμέσως παραπάνω παραλείπονται.
Τι πρέπει να προσέξετε μετά τη βιοψία προστάτη;
- Πρέπει να πίνετε πολλά υγρά και κυρίως νερό έτσι ώστε να αυξηθεί η διούρηση.
- Αν η βιοψία γίνει με μέθη τότε θα είναι απαραίτητη η παρουσία κάποιου συνοδού.
- Η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να αποφεύγετε, για τουλάχιστον 2 ημέρες μετά την εξέταση.
- Να παίρνετε τα αντιβιοτικά σας όπως τα όρισε ο γιατρός σας και αν λαμβάνατε αντιπηκτικά πριν την βιοψία να μην τα ξεκινήσετε για όσο καιρό ορίσει ο ουρολόγος.
- Αποφεύγετε την άρση βαρέων αντικειμένων και την έντονη σωματική καταπόνηση για τουλάχιστον 7 ημέρες μετά την εξέταση.
- Αποφεύγετε τις πρώτες μέρες μετά τη βιοψία κάθε σεξουαλική επαφή.
Ο έμπειρος Ουρολόγος-Ανδρολόγος Δημήτριος Ρομπόλης, αντιμετωπίζει εξατομικευμένα το κάθε περιστατικό και σχεδιάζει το θεραπευτικό πλάνο σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας για να μάθετε περισσότερα για την βιοψία προστάτη.