Η ανδρική υπογονιμότητα αφορά σε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζει ένας άνδρας το οποίο επηρεάζει αρνητικά την παραγωγή και την ποιότητα των σπερματοζωαρίων.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμια Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) περίπου 15 στα 100 ζευγάρια (15%) παρουσιάζουν αδυναμία σύλληψης. Αυτό σημαίνει ότι παρά την ενεργό σεξουαλική ζωή τους σε χρονικό διάστημα 12 μηνών και χωρίς την εφαρμογή οποιουδήποτε αντισυλληπτικού μέσου, δε μπορεί να επιτευχθεί εγκυμοσύνη. Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν υπογονιμότητα τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Σε περισσότερο από το 1/3 των περιπτώσεων υπογονιμότητας, το πρόβλημα αφορά σε θέματα του άνδρα. Αυτά συχνά περιλαμβάνουν διαταραχές που σχετίζονται με τη μειωμένη παραγωγή, την μειωμένη κινητικότητα ή την μορφολογία των σπερματοζωαρίων.
Ανδρική Υπογονιμότητα – Αίτια
Τα πιο συχνά αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε ανδρική υπογονιμότητα είναι τα εξής:
- Διαταραχές του σπέρματος
- Κιρσοκήλη
- Παλίνδρομη εκσπερμάτιση
- Ανοσολογικοί παράγοντες
- Γενετικές ανωμαλίες
- Απόφραξη του σπερματικού πόρου
- Ορμονικές διαταραχές
- Συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή
Πώς γίνεται η διάγνωση της Ανδρικής Υπογονιμότητας;
Η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας γίνεται από εξειδικευμένο ουρολόγο – ανδρολόγο και περιλαμβάνει:
- Λήψη ιατρικού ιστορικού
- Φυσική εξέταση
- Ειδική εξέταση ανάλυσης σπέρματος
Κατά την εργαστηριακή ανάλυση του σπέρματος πραγματοποιείται έλεγχος του αριθμού, της μορφολογίας και της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων. Σε περίπτωση που τα αποτελέσματα αναδείξουν κάποια ανωμαλία τότε ορίζεται ειδική περαιτέρω αξιολόγηση.
Η διαγνωστική διαδικασία μπορεί επίσης να περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις για να ελεγχθούν τα επίπεδα των ορμονών που σχετίζονται με την παραγωγή του σπέρματος ή για γενετικό έλεγχο.
Ορισμένες φορές ο γιατρός μπορεί να κρίνει απαραίτητη την εξέταση ούρων για να διαπιστωθεί ενδεχόμενη ύπαρξη σπέρματος, κάτι που συμβαίνει σε περιπτώσεις παλίνδρομης εκσπερμάτισης.
Τέλος, σε κάποια περιστατικά ο γιατρός μπορεί να ορίσει υπερηχογράφημα, μαγνητική τομογραφία ή βιοψία όρχεων.
Ανδρική Υπογονιμότητα & Επιλογές Θεραπείας
Μία στις οχτώ περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας οφείλεται σε πάθηση η οποία είναι θεραπεύσιμη.
Ανάλογα με την περίπτωση, οι επιλογές θεραπείας μπορεί να είναι:
- Επέμβαση: Εάν, παραδείγματος χάρη, η αιτία που προκαλεί την ανδρική υπογονιμότητα είναι η ανάπτυξη κιρσοκήλης, τότε η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική επέμβαση.
- Φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση λοιμώξεων: Η θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να θεραπεύσει μια λοίμωξη του αναπαραγωγικού σωλήνα, ωστόσο δεν αποκαθιστά πάντα τη γονιμότητα.
- Μέθοδοι αντιμετώπισης προβλημάτων που σχετίζονται με τη σεξουαλική δραστηριότητα του άνδρα: Η φαρμακευτική αγωγή, η παροχή συμβουλών από το γιατρό ή ειδικές μέθοδοι αντιμετώπισης μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της γονιμότητας σε περιπτώσεις όπου υπάρχει στυτική δυσλειτουργία, πρόωρη εκσπερμάτιση, κ.α.
- Ορμονοθεραπεία: Ο γιατρός μπορεί να συστήσει θεραπεία με υποκατάσταση ορμονών ή ειδική φαρμακευτική αγωγή. Αυτό επιλέγεται σε περιπτώσεις όπου η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας αφορά σε υψηλά ή χαμηλά επίπεδα ορισμένων ορμονών ή, γενικά, σε ορμονικές διαταραχές.
Εάν η ανδρική υπογονιμότητα δεν οφείλεται σε γενετικά αίτια και παράλληλα δε διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα γονιμότητας στη γυναίκα, τότε ο γιατρός ενδεχομένως να θέσει ως επιλογή την εξωσωματική γονιμοποίηση.
Ανδρική Υπογονιμότητα – Παράγοντες Κινδύνου
Υπάρχουν ποικίλοι παράγοντες που μπορεί να λειτουργήσουν βλαπτικά στην παραγωγή σπέρματος. Μερικοί από αυτούς είναι τα εξής:
- Χρόνιο κάπνισμα
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Μόλυνση από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ)
- Θερμική πίεση λόγω στενών ρούχων και εσωρούχων
- Λήψη αναβολικών στεροειδών για σκοπούς αθλητικής δραστηριότητας
