Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (διόγκωση του προστάτη) είναι μια συνήθης πάθηση, η οποία παρουσιάζεται στους άνδρες με την αύξηση της ηλικίας. Πρόκειται για τη συχνότερη νεοπλασία στους άνδρες, κατά την οποία ο διογκωμένος προστάτης μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συμπτώματα, όπως μπλοκάρισμα της ροής των ούρων από την ουροδόχο κύστη. Η κατάσταση αυτή μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα στην ουροδόχο κύστη, στο ουροποιητικό σύστημα ή στα νεφρά.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη δεν είναι καρκίνος, ούτε οδηγεί σε καρκίνο, παρόλο που κάποιος μπορεί να έχει ταυτόχρονα και τα δυο.
Απαντάται στο 50% περίπου των ανδρών ηλικίας 51 – 60 ετών και στο 90% των ανδρών άνω των 80 ετών.
Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη – Συμπτώματα
Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται με την καλοήθη υπερπλασία προστάτη χωρίζονται σε αυτά που αφορούν στην αποθήκευση των ούρων στην κύστη και σε εκείνα που αφορούν στην αποβολή των ούρων από την κύστη, δηλαδή την ούρηση. Η συχνή ανάγκη για ούρηση είναι ένα σύνηθες σύμπτωμα της πάθησης, καθώς ο ασθενής επισκέπτεται την τουαλέτα κάθε 1 – 2 ώρες, ιδιαίτερα τη νύχτα.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Αίσθηση ότι η ουροδόχος κύστη παραμένει γεμάτη ακόμα και μετά την ούρηση
- Ακράτεια ούρων
- Μειωμένη ροή των ούρων
- Διακοπτόμενη ούρηση
- Δυσκολία στην έναρξη της ούρηση
- Ανάγκη πίεσης για την πραγματοποίηση της ούρησης
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει πλήρη αδυναμία ούρησης (επίσχεση ούρων). Μια τέτοια κατάσταση αποτελεί έκτακτο περιστατικό και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη – Αίτια & Παράγοντες Κινδύνου
Τα αίτια που οδηγούν σε καλοήθη υπερπλασία προστάτη δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Έρευνες δείχνουν ότι η πάθηση σχετίζεται με παράγοντες όπως η ηλικία (διαταραχές στην ισορροπία των ορμονών) και οι φλεγμονές του προστάτη.
Οι παράγοντες κινδύνου για την καλοήθη υπερπλασία προστάτη περιλαμβάνουν:
- Αύξηση της ηλικίας
Η διόγκωση του προστάτη σπάνια προκαλεί συμπτώματα σε άνδρες ηλικίας κάτω των 40 ετών. Περίπου το 1/3 των ανδρών εμφανίζουν μέτρια έως σοβαρά συμπτώματα έως την ηλικία των 60 ετών, ενώ το ίδιο ισχύει στο 50% των ανδρών μέχρι την ηλικία των 80 ετών. - Οικογενειακό ιστορικό
Εάν κάποιος συγγενής α’ βαθμού παρουσιάζει προβλήματα προστάτη, τότε υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες ένας άνδρας να αναπτύξει καλοήθη υπερπλασία προστάτη. - Διαβήτης και καρδιακές παθήσεις
Μελέτες δείχνουν ότι ο διαβήτης, καθώς και οι καρδιακές παθήσεις και η λήψη φαρμάκων b-blockers, ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης. - Τρόπος ζωής
Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για καλοήθη υπερπλασία προστάτη, ενώ η σωματική άσκηση μπορεί να τον μειώσει.
Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη – Διάγνωση
Ο ουρολόγος – ανδρολόγος, αρχικά, θα πραγματοποιήσει λήψη ιατρικού ιστορικού, ενώ θα αναζητήσει πληροφορίες σχετικά με τη συμπτωματολογία. Στη συνέχεια θα προχωρήσει σε φυσική εξέταση, η οποία ακολουθείται από σειρά εξετάσεων:
- Δακτυλική εξέταση ορθού όπου γίνεται έλεγχος για το μέγεθος και τη σύσταση του αδένα.
- Εξέταση ούρων για τον αποκλεισμό λοίμωξης ή άλλων παθήσεων που μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα.
- Αιματολογικές εξετάσεις με σκοπό τον έλεγχο των νεφρών.
- Ειδικές εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων PSA, δηλαδή της ουσίας που συνδέεται με τον προστάτη.
Έπειτα, ο εξειδικευμένος ιατρός μπορεί να συστήσει περαιτέρω εξετάσεις με σκοπό την τεκμηριωμένη αξιολόγηση της πάθησης. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
- Ουροροομετρία (καταγραφή ροής των ούρων)
- Εξέταση μέτρησης του υπολείμματος των ούρων
- 24ωρη καταγραφή του υπολείμματος των ούρων
Καλοήθης Υπερπλασία Προστάτη – Θεραπεία
Οι θεραπείες για την καλοήθη υπερπλασία προστάτη ποικίλλουν. Η αρχική προσέγγιση αφορά σε φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να μειωθεί ο προστάτης ή για να χαλαρώσουν οι ιστοί στην περιοχή, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η ροή των ούρων.
Είναι σαφές ότι η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:
- Το μέγεθος της διόγκωσης
- Την ηλικία
- Τη γενική υγεία του ασθενούς
- Την ένταση των συμπτωμάτων και πόσο αυτά επηρεάζουν την καθημερινότητα του ασθενούς
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική επέμβαση, με σκοπό τη μείωση ή την αφαίρεση του προστάτη. Οι τεχνικές των επεμβάσεων είναι οι εξής:
- Διουρηθρική προστατεκτομή
- Ανοικτή προστατεκτομή
- Διουρηθρική προστατεκτομή με χρήση laser
- Διουρηθρική συρρίκνωση του προστάτη με την έγχυση ατμού (μέθοδος Rezum)
