Οι διαταραχές εκσπερμάτισης απασχολούν ένα μεγάλο ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού.
Η φυσιολογική εκσπερμάτιση περιλαμβάνει έναν γραμμικό κύκλο σεξουαλικής απόκρισης:
- Επιθυμία
- Διέγερση
- Εκσπερμάτιση (οργασμός)
- Χαλάρωση
Υπάρχουν 4 βασικές διαταραχές εκσπερμάτισης. Αυτές διακρίνονται ως εξής:
- Πρόωρη εκσπερμάτιση
- Παλίνδρομη εκσπερμάτιση
- Καθυστερημένη εκσπερμάτιση
- Μειωμένη εκσπερμάτιση / Αδυναμία εκσπερμάτισης
Πρόωρη Εκσπερμάτιση
Η πρόωρη εκσπερμάτιση αποτελεί τη συχνότερη διαταραχή εκσπερμάτισης, και γενικά σεξουαλική διαταραχή, για τον άνδρα. Σύμφωνα με μελέτη (National Health and Social Life Survey), το 31% του ανδρικού πληθυσμού ηλικίας 18 έως 59 ετών παρουσιάζουν πρόωρη εκσπερμάτιση.
Η πρόωρη εκσπερμάτιση (ΠΕ) είναι η εκσπερμάτιση που συμβαίνει χωρίς να το επιθυμήσει ο άνδρας και έχοντας ελάχιστη ή καθόλου αίσθηση ελέγχου. Οι ακριβείς ορισμοί για τη συγκεκριμένη πάθηση ποικίλλουν. Όμως η πλειονότητα των στοιχείων υποδηλώνει ότι η ΠΕ σχετίζεται με την εκσπερμάτιση από τη στιγμή της διείσδυσης του πέους:
- πριν ή μέσα σε διάρκεια ενός λεπτού, στην περίπτωση της πρωτογενούς ΠΕ και
- εντός 2-3 λεπτών στην επίκτητη (δευτερογενή) ΠΕ.
Μερικές από τις αιτίες πρόωρης εκσπερμάτισης είναι:
- Κάποια τραυματική ή τραυματικές σεξουαλικές εμπειρίες
- Γενετική προδιάθεση
- Αγχώδης διαταραχή
- Παχυσαρκία
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Κακή κατάσταση γενικής υγείας
- Θυρεοειδικές παθήσεις
- Ψυχολογικά προβλήματα
- Αδρανής καθημερινότητα
- Προβλήματα προστάτη (προστατίτιδα)
Παλίνδρομη Εκσπερμάτιση
Παλίνδρομη εκσπερμάτιση είναι η κατάσταση κατά την οποία το σπέρμα διοχετεύεται (παλινδρομώντας) στην ουροδόχο κύστη, αντί να κατευθυνθεί έξω από τον αυχένα της ουρήθρας. Υπάρχουν 3 πιθανές αιτίες που οδηγούν στο πρόβλημα:
- Ανατομική (είτε συγγενής είτε μετά από χειρουργική επέμβαση της ουροδόχου κύστης ή του προστάτη).
- Νευρολογική (λόγω διαταραχών που παρεμποδίζουν την ικανότητα του αυχένα της ουροδόχου κύστης να κλείνει κατά την έκκριση, όπως σακχαρώδης διαβήτης, οπισθοπεριτοναϊκή επέμβαση).
- Φαρμακολογική (λόγω παράλυσης του αυχένα της ουροδόχου κύστης εξαιτίας συγκεκριμένων φαρμάκων).
Η διάγνωση τίθεται με την εύρεση σπερματικού υγρού και/ ή σπέρματος σε δείγμα ούρων που λαμβάνεται αμέσως μετά τον οργασμό.
Καθυστερημένη Εκσπερμάτιση
Η καθυστερημένη εκσπερμάτιση αφορά στην υπερβολική παράταση του χρόνου μέχρι την κατάσταση του ανδρικού οργασμού. Μπορεί να οφείλεται είτε σε ψυχολογικά είτε σε σωματικά προβλήματα.
Το αλκοόλ, τα φάρμακα (συμπεριλαμβανομένων των αντικαταθλιπτικών και ορισμένων αντιυπερτασικών) καθώς και ο διαβήτης είναι από τις πιο συχνές αιτίες καθυστερημένης ή αναστολής της εκσπερμάτισης.
Σε περίπτωση που υπεύθυνα για την καθυστερημένη εκσπερμάτιση είναι τα φάρμακα, το πρόβλημα συνήθως αντιμετωπίζεται με τροποποίηση στη φαρμακευτική αγωγή.
Οι άνδρες που πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης ή αγχώδους διαταραχής μπορεί να ωφεληθούν από φάρμακα σεξουαλικής διέγερσης. Ωστόσο, η λήψη τους θα πρέπει να γίνεται αυστηρά πάντα κατόπιν έγκρισης του γιατρού.
Μειωμένη εκσπερμάτιση / Αδυναμία εκσπερμάτισης
Η μειωμένη εκσπερμάτιση / αδυναμία εκσπερμάτισης περιλαμβάνει την αδυναμία του ασθενούς να επιτύχει οργασμό (εκσπερμάτιση) έγκαιρα. Σε σοβαρές περιπτώσεις ο άνδρας δε μπορεί να επιτύχει καθόλου εκσπερμάτιση.
Καθώς οι άνδρες μεγαλώνουν ο χρόνος που απαιτείται για την επίτευξη της εκσπερμάτισης αυξάνεται. Ωστόσο, σε ορισμένους άνδρες αυτή η αύξηση μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία εκσπερμάτισης εντός 30 λεπτών από την έναρξη της σεξουαλικής διέγερσης.
Οι αιτίες αυτής της πάθησης περιλαμβάνουν:
- Τη χρήση ορισμένων αντικαταθλιπτικών φαρμάκων
- Αισθητηριακές νευρολογικές διαταραχές που επηρεάζουν την αίσθηση του πέους (όπως μπορεί να συμβεί με μια διαβητική νευρική βλάβη)
- Ψυχολογικές διαταραχές (αυτό παρατηρείται συχνά σε άνδρες που βιώνουν σοκαριστικές εμπειρίες, όπως ένα διαζύγιο ή χηρεία)
- Ασαφής αιτιολογία
Διαταραχές Εκσπερμάτισης – Θεραπευτικές Μέθοδοι
Οι θεραπευτικές μέθοδοι για τις διαταραχές εκσπερμάτισης εξαρτώνται από την αιτία και τη συνολική εικόνα του προβλήματος:
- Στην παλίνδρομη εκσπερμάτιση τα ανατομικά αίτια είναι σπάνια ιάσιμα. Η συλλογή σπέρματος από την ουροδόχο κύστη απαιτείται για τις περιπτώσεις όπου υπάρχει επιθυμία για εγκυμοσύνη.
- Τα φαρμακολογικά αίτια είναι γενικά αναστρέψιμα με την απόσυρση του φαρμάκου που προκαλεί το πρόβλημα.
- Τα νευρολογικά αίτια είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν εάν υπάρχει πλήρης νευρολογική βλάβη, όπως μπορεί να συμβεί σε ασθενείς με τραυματισμό του νωτιαίου μυελού.
- Στους ασθενείς με μερική νευρική βλάβη (σακχαρώδης διαβήτης), η χρήση ορισμένων φαρμάκων μπορούν να αποτελέσουν τη λύση στο πρόβλημα.
Διαταραχές Εκσπερμάτισης – Διαχείριση Πρόωρης Εκσπερμάτισης
Η διαχείριση της πρόωρης εκσπερμάτισης αφορά σε έναν συνδυασμό συμπεριφορικής τροποποίησης, ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής και ορίζεται από Ουρολόγο-Ανδρολόγο.
Ο μέσος χρόνος λανθάνουσας εκσπερμάτισης σε υγιείς άνδρες είναι μεταξύ 5 – 6 λεπτών. Σε άνδρες με πρωτογενή ή επίκτητη πρόωρη εκσπερμάτιση υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές. Η θεραπεία πρώτης γραμμής περιλαμβάνει τεχνικές συμπεριφοράς σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία καθώς και φαρμακευτική αγωγή.
Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες τεχνικές συμπεριφοράς είναι οι ακόλουθες:
- Διακοπή και ξεκίνημα κατά τη σεξουαλική επαφή – Ο ασθενής όταν αισθάνεται την ανάγκη για εκσπερμάτιση, διακόπτει την πράξη και όταν η ανάγκη υποχωρήσει τότε επιστρέφει στη σεξουαλική διαδικασία.
- Συμπίεση της βαλάνου – Ο ασθενής ή η σύντροφός του συμπιέζει τη βάλανο του πέους όταν διαπιστωθεί η έντονη ανάγκη για εκσπερμάτιση.
- Αυνανισμός σε κοντινό χρόνο πριν τη σεξουαλική επαφή – Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η υπερβολική ευαισθητοποίηση του πέους, εξασφαλίζοντας καλύτερο έλεγχο της εκσπερμάτισης.
Σε περίπτωση που ο ασθενής παρουσιάζει στυτική δυσλειτουργία, τότε η θεραπεία αρχικά θα επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος και έπειτα στις διαταραχές εκσπερμάτισης.
